नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प 2025
नमस्कार, शेतकरी बंधुनो आज आपण या लेखात बाघनार आहोत, Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra या प्रकल्पा अंतर्गत उपसा साधने योजना (Pump Set & Pipe Subsidy) – पूर्ण माहिती ही माहिती इतर ग्रुप वर नक्की शेयर करा.
नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्पांतर्गत राबवली जाणारी “पाणी उपसा साधने योजना” ही महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांच्या पाणी व्यवस्थापन सुधारण्यासाठी एक अत्यंत महत्त्वपूर्ण योजना आहे. ग्रामीण भागात विहीर, बोअरवेल किंवा तलाव असल्यास त्या स्रोतांमधून पिकांपर्यंत पाणी पोहोचवण्यासाठी पंप संच व पाइप या साधनांची गरज असते. मोठ्या क्षेत्रावर शेती करणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी ही साधने महागड्या असल्याने अनेक शेतकरी योग्य सिंचनाच्या अभावी पिकांचे उत्पादन वाढवू शकत नाहीत. याच समस्येची दखल घेऊन शासनाने पाणी उपसा साधने या घटकांतर्गत इलेक्ट्रिक पंप, डिझेल पंप, HDPE पाइप, PVC पाइप, एच.डी.पी.ई. लॅमिनेटेड पाइप आदी साधनांवर मोठ्या प्रमाणात अनुदान उपलब्ध करून दिले आहे. या योजनेची सर्वात मोठी वैशिष्ट्य म्हणजे पंप संचावर प्रत्यक्ष खर्चाच्या 90% पर्यंत अनुदान दिले जाते, तर पाइपसाठी 100% अनुदान किंवा शासनाने निश्चित केलेल्या कमाल रकमेपर्यंत मदत केली जाते.
या योजनेच्या माध्यमातून शेतकरी कमी खर्चात सिंचनाची व्यवस्था मजबूत करू शकतात. विशेषतः इलेक्ट्रिक पंपसंचासाठी 40,000 रुपये आणि पाइपसाठी 30,000 रुपये एवढी कमाल मर्यादा उपलब्ध असल्याने बहुतेक शेतकऱ्यांना प्रत्यक्ष लाभ मिळतो. पाणी उपसा साधने घेतल्यानंतर सिंचन खर्च मोठ्या प्रमाणात कमी होतो, पिकांना वेळेवर पाणी मिळू लागते आणि उत्पादनात किमान 20–30% वाढ होते. या प्रकल्पाचा उद्देश शाश्वत शेती, जलसंधारण, आधुनिक पाणी व्यवस्थापन पद्धतींचा वापर आणि शेतकऱ्यांचे आर्थिक सबलीकरण आहे. या योजनेंतर्गत केलेल्या अनुदानाच्या मदतीने शेतकरी आर्थिक अडचणींवर मात करुन आधुनिक कृषी प्रणालीकडे पुढे जात आहेत. शासनाने निश्चित केलेली कार्यपद्धती पारदर्शक असल्याने Online अर्जापासून अनुदान मिळेपर्यंतची प्रक्रिया सोपी, स्वयंचलित आणि सुटसुटीत आहे. यामुळे लाखो शेतकऱ्यांना सतत पाणी उपलब्ध करून देण्यास मोठी मदत मिळत असून कृषी संजीवनी प्रकल्पात या घटकाची अत्यंत महत्त्वाची भूमिका आहे.
- Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana 2025
- पाणी उपसा साधने योजना महाराष्ट्र
- Pump Set Subsidy Maharashtra
- महाडीबीटी कृषी विभाग योजना
- शेतकरी पंप सेट अनुदान
- Krushi Sanjivani Project Maharashtra
- Maharashtra Agriculture Subsidy Schemes
- HDPE Pipe Subsidy Maharashtra
- Electric Pump Subsidy Maharashtra
Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra Short Summary
“नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प – पाणी उपसा साधने योजना” ही महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी राबवली जाणारी महत्त्वाची योजना आहे. या योजनेद्वारे शेतकऱ्यांना विहीर, बोअरवेल, तलाव इथून पाणी पिकांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी अत्यंत आवश्यक असलेल्या साधनांवर आर्थिक सहाय्य दिले जाते.
योजनेत मिळणारे लाभ:
- पाण्याचा पंप (Diesel/Electric Pump)
- पीव्हीसी / HDPE पाइप
- शेड्यूल-80 पाइप
- मोटर
- Accessories
योजनेचा उद्देश:
शेतकऱ्यांना टिकाऊ सिंचन व्यवस्था उपलब्ध करून उत्पादन वाढवणे आणि पाणी व्यवस्थापन सुधारणा करणे.
Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra Overview Table
| घटक | माहिती |
|---|---|
| योजनेचे नाव | नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प – पाणी उपसा साधने योजना |
| राज्य | महाराष्ट्र |
| लाभार्थी | शेतकरी / लघु व अल्पभूधारक |
| लाभ | Pump Set + Pipe वर सबसिडी / आर्थिक सहाय्य |
| कागदपत्रे | 7/12, आधार, बँक पासबुक, फोटो, चलन |
| उद्देश | सिंचन सुविधा उपलब्ध करून उत्पादनात वाढ करणे |
| अधिकृत वेबसाइट | https://mahapocra.gov.in/mr |
| प्रशासकीय जबाबदारी | कृषी विभाग, महाराष्ट्र राज्य |
Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra योजनेचा उद्देश (Purpose)
- शेतकऱ्यांना तत्काळ सिंचन साधने उपलब्ध करून देणे
- पाण्याची बचत → सूक्ष्म सिंचनाला प्रोत्साहन
- पिकांच्या उत्पादनात वाढ
- अंमलबजावणी → एनजीओ / कृषी विभाग मार्फत
- उपलब्ध संसाधनांचा प्रभावी वापर
- अधिक माहितीसाठी येथे क्लिक करा
Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra या योजनेसाठी कोण eligible आहे? (Eligibility Criteria)
| पात्रता (Eligibility) | तपशील |
|---|---|
| 1. शेतकरी | महाराष्ट्रातील शेतकरी |
| 2. जमीन धारक | 7/12 उताऱ्यावर नाव असणे आवश्यक |
| 3. सिंचन साधन | विहीर / बोअर / तलाव / नदी पाण्याचा स्त्रोत असावा |
| 4. प्रकल्पातील लक्ष्यित गाव | संबंधित जिल्ह्यातील प्रकल्पांतर्गत क्षेत्र |
| 5. आधार लिंक | बँक-आधार लिंक आवश्यक |
| 6. एकदाच लाभ | एकाच तुकड्यासाठी एकदाच लाभ |
Nanaji Deshmukh Krushi Sanjivani Yojana Pokra | पंप सेट व पाईप अनुदान पूर्ण माहिती
| कागदपत्र | आवश्यक का? |
|---|---|
| 7/12 उतारा | जमीन मालकी दर्शवण्यासाठी |
| आधार कार्ड | ओळखपत्र |
| बँक पासबुक | अनुदान जमा करण्यासाठी |
| मोबाइल नंबर | OTP व संपर्क |
| विहीर / बोअरवेल तपशील | पाणी स्रोतांची पडताळणी |
| Applicant Photo | नोंदणीसाठी |
| चलन/बिल (as per GR) | खरेदीसाठी आवश्यक |
Pokra अंतर्गत (Pump Set & Pipes) अनुदान / सबसिडी किती मिळते? (Subsidy Details)
| क्रमांक | घटक | साधनाचे प्रकार | अनुज्ञेय अनुदान / मर्यादा |
|---|---|---|---|
| अ | पाणी उपसा साधने (Pump Set) | ||
| 1 | पंप संच | इलेक्ट्रिक Pump (10 HP पर्यंत) | प्रत्यक्ष खर्चाच्या 90% किंवा ₹40,000 पर्यंत — जे कमी असेल ते |
| 2 | पंप संच | डिझेल इंजिन Pump (10 HP पर्यंत) | प्रत्यक्ष खर्चाच्या 90% किंवा ₹40,000 पर्यंत — जे कमी असेल ते |
| ब | पाइप (Pipes) | ||
| 1 | HDPE Pipe | High-density polyethylene | प्रत्यक्ष खर्चाच्या 100% किंवा ₹30,000 पर्यंत — जे कमी असेल ते |
| 2 | PVC Pipe | Poly-Vinyl Chloride (पीव्हीसी) | प्रत्यक्ष खर्चाच्या 100% (मंजूर दरानुसार) किंवा 30,000/- यापैकी जे कमी असेल ते |
| 3 | HDPE Laminated Pipe | Laminated HDPE | प्रत्यक्ष खर्चाच्या 100% (मंजूर दरानुसार) किंवा 30,000/- यापैकी जे कमी असेल ते |
नोट:
- अनुदान प्रत्यक्ष खर्च किंवा शासनाने निश्चित केलेल्या आर्थिक मापदंडापैकी कमी रकमेवर दिले जाते.
- पंप संचासाठी कमाल मर्यादा: ₹40,000
- पाइपसाठी कमाल मर्यादा: ₹30,000
- शासनाच्या अधिकृत वेबसाइट वरील GR पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.
योजना कार्यपद्धती (How the Scheme Works)
- शेतकऱ्याची मागणी/अर्ज तयार होतो
- संबंधित अधिकाऱ्याद्वारे तपासणी
- खरेदीसाठी मंजुरी
- बिल / चलन अपलोड
- ऑनलाइन पडताळणी
- लाभार्थ्यास सबसिडी जमा
अर्ज प्रक्रिया (How to Apply Step-by-Step)
Online Application – MahaDBT Portal
- अधिकृत वेबसाइट उघडा → https://dbt.mahapocra.gov.in/
- New Applicant Registration करा
- आधार OTP ने Login करा
- Agriculture Department निवडा
- “पाणी उपसा साधने” योजना निवडा
- आवश्यक माहिती भरा
- कागदपत्रे Upload करा
- फॉर्म सबमिट करा
- अर्ज क्रमांक जतन करा
Offline Process
- Gramsevak / Agriculture Supervisor मार्फत मागणी पत्र
- तपासणी → मंजुरी
- पंप व पाइप खरेदी
- बिल व चलन सादर
- लाभार्थ्यास अनुदान मिळते
तांत्रिक माहिती
कोणते पंप Set चालेल?
- 1 HP ते 10 HP
- Electric Pump
- Diesel Pump
- High capacity pump
कोणते पाइप चालतात?
- PVC
- HDPE
- Submersible pipes
- Schedule-80 / 60
योजनेचा लाभ कसा मिळतो? (Process After Approval)
- अर्ज मंजूर → शेतकरी खरेदी करतो
- बिल → पोर्टलवर अपलोड
- Spot Inspection होते
- बिल पडताळणी
- अनुदान शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात थेट जमा
नानाजी देशमुख कृषी संजीवनी प्रकल्प – संपूर्ण योजना सूची
| क्रमांक | घटकाचे नाव / योजना | काय मिळते? (लाभ / अनुदान) | प्रमुख उद्देश |
|---|---|---|---|
| 1 | पाणी उपसा साधने (Pump Set & Pipe Subsidy) | इलेक्ट्रिक/डिझेल पंप संचावर 90% अनुदान किंवा ₹40,000 पर्यंत. HDPE पाइपवर 100% अनुदान किंवा ₹30,000 पर्यंत. | सिंचन सुधारणा, पिकांना वेळेवर पाणीपुरवठा |
| 2 | सूक्ष्म सिंचन (Drip & Sprinkler System) | 75% पर्यंत सबसिडी किंवा शासन दरानुसार सहाय्य | पाण्याची बचत, शेती उत्पादन वाढ |
| 3 | जैविक / सेंद्रिय शेती प्रोत्साहन | शेतीसाठी सेंद्रिय खते, कंपोस्ट यावर सबसिडी | आरोग्यदायी, रसायनमुक्त शेती |
| 4 | शेततळे / जलसंधारण संरचना | शेततळे बांधणी, डबरी बांधकामासाठी आर्थिक सहाय्य | जलसाठा वाढवणे, पावसाचे पाणी संचय |
| 5 | सोलर पंप योजना | 3 HP, 5 HP, 7.5 HP सोलर पंपवर सबसिडी | विजेचा खर्च कमी करणे, सिंचन सुलभ करणे |
| 6 | शेतकऱ्यांसाठी माती परीक्षण (Soil Testing) | मोफत माती परीक्षण + मृदा आरोग्य कार्ड | योग्य पोषकद्रव्य व्यवस्थापन |
| 7 | विहीर / बोअरवेल पुनर्जीवन (Recharge Structure) | विहीर दुरुस्ती, रिचार्ज पिट बांधणीवर सहाय्य | भूजल पातळी वाढवणे |
| 8 | पाईपलाइन वितरण व्यवस्था (Pipe Distribution System) | शेतात पाणी पोहोचवण्यासाठी HDPE/PVC पाइपवर सहाय्य | पाणी वाहतुकीत बचत |
| 9 | फळबाग लागवड योजना | फळबाग लागवडीवर अनुदान (आंबा, पेरू, लिंबू) | उत्पादनक्षम, दीर्घकालीन शेती |
| 10 | कृषी यांत्रिकीकरण (Farm Mechanization) | ट्रॅक्टर साधने, रोटावेटर, पावरविहार, पंप accessories वर सबसिडी | शेतात कामाचा वेग वाढवणे |
| 11 | नाला बांध / गाळकाढणी (Watershed Activity) | खोदकाम, गाळकाढणी कामासाठी निधी | जलसंधारण व मातीकपात नियंत्रण |
| 12 | कृषी प्रशिक्षण व क्षमता विकास | शेतकऱ्यांसाठी प्रशिक्षण, शिबिरे | आधुनिक शेती तंत्रज्ञान अवलंब |
| 13 | किड नियंत्रण / Integrated Pest Management | जैविक किटकनाशक, फेरोमोन traps वर सहाय्य | रासायनिक अवलंबित्व कमी करणे |
| 14 | पिक विमा योजना (Integration with PMFBY) | सरकारी अनुदानित प्रीमियम | उत्पादनाचे आर्थिक संरक्षण |
| 15 | शेतकरी उत्पादन वाढ कार्यक्रम (Productivity Enhancement) | बी-बियाणे, खत वापर तंत्रज्ञानावर सहाय्य | उत्पादन वाढवणे |
| 16 | खत-बीज किट वाटप | निवडक पिकांसाठी मोफत किट | पिकांच्या आरंभिक वाढीला मदत |
| 17 | महिला शेतकरी समूह समर्थन कार्यक्रम | SHG, FPO साठी आर्थिक सहाय्य | महिला कृषी सक्षमीकरण |
| 18 | पोस्ट-हार्वेस्ट व स्टोरेज सुविधा | गोदाम, शेतशेड, सुकवण सुविधा | उत्पादनाचे साठवण आणि संरक्षण |
| 19 | कृषी मूल्यवर्धन (Agri Value Addition) | लघुउद्योग, प्रक्रिया युनिटसाठी समर्थन | शेती उत्पादनाचे मूल्य वाढवणे |
माहिती आवडल्यास इतरांना व्हाटसअप्प वर नक्की शेयर करा.